“Nu hebben we hier dus twee profielen met allemaal leuke projecten, maar het probleem is, dat er geen lijn in zit. We missen leerlijnen, competenties. En die zijn uiteindelijk wel nodig om aan alle eisen van het ministerie te kunnen voldoen. Zonder leerlijn geen vinkje en zonder vinkje geen goedkeuring. Hoe mooi of leuk je projecten ook zijn.”
Ik zit bij een bijeenkomst over cultuureducatie. Hoewel dit net zo goed een bijeenkomst over belastingzaken, afvalverwerking, nieuwe speeltuinen of winkelstadbeleid had kunnen zijn. Feit is dat ik bij een presentatie zit, waarbij de termen die mij om het hoofd vliegen duizelen. Ik hoor wetten, regels, subsidies, eisen en heb het gevoel dat ik, naarmate de bijeenkomst vordert, steeds verder van het onderwerp lijk af te komen staan. In plaats van te praten over mooie ideeën en inspirerende projecten, wordt er gesproken over leerlijnen en competenties. Over wat leerlingen moeten kunnen, waar scholen aan moeten voldoen en hoeveel vinkjes daarvoor gezet moeten worden. Ik luister, hoor het aan en vraag me dan ineens héél hard af of er eigenlijk ook nog wel mensen zijn die zich druk maken of een project ook nog wel leuk is. Gewoon. Leuk. Voor de lol. Het plezier. Voor de fun. Omdat genieten ook wel eens lekker is.
Leuk.
Het is een woord dat ik amper nog durf uit te spreken. Niet alleen binnen de sector waar ik werk. Maar binnen heel veel dingen die ik doe. ‘Leuk’ is een term waar tegenwoordig een luchtje aan lijkt te kleven. Een platvloers luchtje zonder inhoud. Immers, het leven kan niet alleen maar ‘leuk’ zijn. Leuk is een comedy waar je even niet bij na hoeft te denken. Leuk is een uitje naar een pretpark. Leuk zijn de dingen die je voor jezelf in het weekend doet. Maar als je denkt dat die dingen er verder in het leven ook maar enigszins toe doen, dan heb je het mis. Leuker kunnen we het niet maken…
In een wereld waar regels en wetten de boventoon vieren, is iets leuk vinden niet meer van deze tijd. Op Facebook uitgezonderd; daar steken – wellicht bij gebrek aan een ‘vind ik nuttig’-knop? – zelfs de meest politiek correcte personen ineens enthousiast de duimen omhoog om zich onder ‘het volk’ te mengen en te laten zien dat ze best wel leuker zijn dan iedereen denkt.
Iets leuk vinden is voor kinderen. Des te vreemder is dat dingen vóór kinderen vaak juist helemaal niet meer leuk mogen zijn. Inhoud gaat voor de vorm. En ja, ook ik begrijp echt wel dat kinderen dingen moeten leren en dat je dit niet alleen maar doet om te spelen. Maar waarom is het zo’n taboe dat die inhoud wordt verpakt in een leuk jasje? Of dat er soms onder zo’n jasje gewoon lekker even geen voorgekauwde inhoud zit? Dat dit voor de verandering eens zelf ingevuld mag worden. Of juist niet.
Want, is ‘iets leuk vinden’, eigenlijk uiteindelijk niet de basis om er uiteindelijk oom meer over te leren? Is leuk niet daar waar kennis begint? Daar waar een vuurtje wordt aangewakkerd? Een lichtje wordt ontstoken? Enthousiasme wordt gecreëerd? En nieuwsgierigheid wordt gewekt?
Dat is tenminste hoe ik ben gekomen op de plek waar ik nu ben. Niet omdat ik iets koos omdat ik er meer over wilde leren. Maar omdat ik iets koos wat ik leuk vond. En doordat ik me op die leuke dingen ging richten, ging ik me daar automatisch in verdiepen. Waardoor ik dus uiteindelijk de kennis heb verkregen die ik er van heb.
En zelfs nu. Zelfs mét inhoud en kennis, is het eigenlijk niet anders dan dat ik nog steeds dingen doe puur omdat ik ze leuk vind. Niet omdat ik de ambitie heb de wereld de verbeteren. Niet omdat ik van mening ben dat kinderen zonder cultuureducatie opgroeien voor galg en rad. Niet omdat ik hoop dat ik later niet zo’n zure oudere dame wordt, die vindt dat een toneelstuk toch vooral ook ergens over moet gaan, behalve alleen maar dienen tot vermaak. Ik doe wat ik doe, gewoon omdat ik dat toevallig leuk vind om te doen. Leuker kan ik het niet maken. Makkelijker ook niet.
Het mag misschien platvloers klinken, dom of zelfs naïef; maar als ik dan toch een ambitie zou moeten uitspreken, dan is het dat ik hoop dat meer mensen gaan doen wat ze leuk vinden. Dat ze doen wat ze plezier geeft, zonder dat ze daar verder een goede reden voor hebben. Laat los die competenties, die vinkjes en verwachtingen. Pas als je gaat doen wat je leuk vindt, zul je ook inhoud kweken. En die inhoud is uiteindelijk veel beter te behappen, als je die ook een beetje met plezier kunt overbrengen.
Wees dus niet bang. Bang om plezier te hebben. Bang voor wat fun. Bang om de vorm ook eens vorm te laten zijn. Bang om ook in het echte leven zonder verdere reactie eens keihard te roepen: “Ik vind het gewoon leuk!”