Van begin tot einde

“Ja kijk, dat vind ik nou altijd zo mooi als je weer aan een nieuw boek begint. Je weet nooit wat er nu weer gaat gebeuren. Je stapt een nieuw avontuur, een nieuw verhaal in en dan is het maar afwachten hoe het einde op de laatste pagina zal zijn. Ja, het is echt een proces waar je doorheen gaat. Hoe ontwikkelen de personages zich, welke stappen zullen ze zetten. Allemaal vragen die ik ook heb en waar ik van tevoren het antwoord niet van weet. Dat maakt het ook zo spannend. Ook ik weet niet hoe mijn boek er uiteindelijk uit komt te zien.”

Aldus de willekeurige artistieke woorden van eenieder die zich ook maar schrijver noemt of ooit een boek heeft gepubliceerd. Of ze nou hebben gewerkt aan een roman, een thriller of bouquetreeks, vrijwel allemaal beschrijven ze het proces van totstandkoming met de volgende woorden: “Ik ben niet de schrijver van het verhaal, maar de regisseur van een verhaal dat zichzelf schrijft en waarbij het enige dat ik doe het vrijmaken van de weg is zodat het einde zonder blokkades kan worden bereikt .” Om daarna met een semi-artistieke blik nog wat extra nadruk te leggen op het feit dat schrijven niet alleen een ambacht is, maar ook een ware kunstvorm.

Dus.

Ik heb het eerlijk gezegd altijd maar een beetje onzin gevonden. Dat hele ‘het verhaal schrijft zich vanzelf’- gedoe. Hoe kun je nou van tevoren niet weten waar een verhaal naartoe gaat? Jij bent toch degene die het schrijft? En dat dat geneuzel over die personages, waarvan de ontwikkeling zo mooi en spannend is om mee te maken. Ja, hallo! Wat is dat nou voor bullshit? Jij bedénkt die personages! Jij bepáált of ze leven of doodgaan. Of ze wel of niet verliefd worden. Daar is toch niemand anders bij? En het is niet dat die poppetjes op papier een eigen mening hebben. Tenminste, voor zover ik weet heeft nog nooit een personage uit een boek iets tegen mij gezegd. Of mogen ze alleen spreken tijdens het proces? Dat zou kunnen natuurlijk. Ik heb nog nooit een boek geschreven, dus zou daar niets over durven zeggen.

Lijkt me wel spannend hoor, trouwens. Dat ineens je hoofdpersonage tijdens het typen met je in discussie gaat. Zo van “Ja, hallo! Daar ga ik dus echt niet aan meewerken hè? Prima dat je mij en Hans soort van spontaan en toevallig naast elkaar in de bar zet, maar no way dat ik uiteindelijk met die jongen mee naar huis ga! Je verzint maar wat anders. Een Nick ofzo. Of voor mijn part een Joris. Maar dus niet dat ik met Hans een one-night-stand ga beleven waar ik op bladzijde 50 vast ontzettende narigheid en een soa aan overhoud.”

Gelukkig heb ik als eenvoudig bloggertje weinig last van tegensprekende personages. En zeggen diepere lagen, vernuftige hoofdstuk-indelingen of karakterontwikkeling mij ook vrij weinig. Ik schrijf gewoon ‘stukkies’. Kleine verhaaltjes die soms grappig, soms serieus, waargebeurd of met een korreltje zout geschreven zijn. Inspiratie kan uit de meest gekke hoeken komen. De ene keer is het een zin die iemand zegt, dan weer iets wat ik lees, of hoor, of meemaak. Erbij nadenken doe ik niet teveel. De inspiratie komt vanzelf. Ik ben gewoon te schrijven en zie dan vanzelf wel waar ik…ehm…uitkom.

Eh ja, dus.

Die zag ik ook even niet aankomen.
Ik bedoel, ik wist wel dat ik een blog over schrijven wilde schrijven, maar dat het zo’n cliché-waardige wending zou nemen, dat had ik van tevoren ook niet kunnen bedenken. Nee, echt! Ik had gehoopt dat ik jullie wat meer zou kunnen vertellen over mijn toekomstige professionele schrijfplannen, maar ja, daar is in dit verhaal blijkbaar geen ruimte voor. Shit happens. Ook al schrijf ik misschien dan geen boeken, ik ben bang dat ook ik zo’n semi-artistieke kunstenaar ben waarbij de verhalen zich vaak eigenlijk vanzelf schrijven. Natuurlijk weet ik van tevoren het onderwerp en de grote lijnen wel, maar hoe het verhaal zich vanaf de eerste zin verder ontwikkelt? Geen idee!

Het is zelfs zo erg dat ik soms al een soort van einde heb bedacht, maar daar uiteindelijk nooit uitkom. Het wil dus wel eens zo zijn dat ik achteraf stukjes van mezelf teruglees en denk ‘Ehm, heb ik dat geschreven?’. Zelfs nu, nu ik dit tik, heb ik geen idee waar dit blog verder nog naartoe gaat of hoe het zal eindigen. En ja, dat is – om met de grote échte schrijvers te spreken – inderdaad altijd een avontuur om mee te maken.

Eén van de dingen die ik wél in mijn regie heb opgenomen, is dat ik eigenlijk nooit rust voordat ik aan mijn verhaal een passende uitsmijter heb gehangen. Zo’n laatste zin die precies de cirkel van het verhaal rondmaakt. Die kop en staart met elkaar verbindt. En nét die knipoog geeft waar de lezer op wacht.
En ik overigens ook. Want dat is het natuurlijk. Zolang het verhaal zichzelf schrijft en ook ik niet weet waar het naartoe gaat, is en blijft het als kunstenaar gewoon wachten totdat het verhaal uiteindelijk uit zichzelf zegt:

“En nu is het verdomme genoeg geweest!”

Einde.

knipoog-wiske

 

Een gedachte over “Van begin tot einde

Plaats een reactie